ÖNSÖZÜM

Çoğu Türkiyeli, eğitim, iş ve seyahat maksatlı yurt dışı tecrübelerinde iki keskin tutum sergiler. İlki ülkesini ve halkını küçümseme eğiliminden kaynaklı yersiz bir hayranlıkla aşırı iyimser bir tablo görmeye kendini zorlamak, ikincisi de gittiği ülkeyi küçümseyip, kendi ülkesini ve halkını haddinden fazla yüceltmek.

İlk kategoriye göre biz Türkler gelişmemişiz, kabayız, geriyiz, tembeliz, yalancıyız (bu liste uzar gider). Bizim olumsuz özelliklerimiz yüzünden ülkemiz de gelişmemiş, çarpık kentleşmeye teslim olmuş, tarihi eserlerini iyi koruyamamış, ne modern olabilmiş, ne geleneksel kalabilmiştir. Bu bakış açısına göre,  gidilen görülen ülke (hele ki Müslüman ülke değilse), mutlaka daha modern, daha çağdaştır, üstün insanların yaşadığı, gelişmemişse bile bizden daha gelişmiş bizden daha derli toplu bir ülkedir.

İkinci kategoriye göre ise, bizim cennet vatanımızın üzerine vatan yoktur, doğru alışkanlıkları, hayat biçimi ve bakış açısı ile bizim mükemmel insanımız üzerine de insan yoktur.

Bosna için duyduğum çoğu gözlemde ya ciddi bir hayranlık yada ciddi bir küçümseme hissettim şimdiye kadar. Ortasını bulabilenler pek azdı. Kimine göre ne yemekleri güzel, ne evleri, ne marketleri, ne de insanları. Kimine göre buradaki her şey çok çok daha güzel, çok daha kaliteli, insanı mükemmel, ülke harika ötesi.

İnsan elbette gittiği ülkeyi, geldiği ülke ile kıyaslar veya daha önce uzun vakit geçirdiği diğer ülkelerle. Kıyas son derece normal bir durumdur, sorun kıyası adilce yapamamakta, gözlemlerde isabetli olamamakta.

Bilmem benim ne kadar isabetli gözlemim oldu, ne kadar doğru ve yerinde kıyaslar yapabildim. Herkes bakar ve herkes farklı görür. Şimdiye kadar okuduklarını, gördüklerini, yaşadıklarını yansıtır gözlemlerine ve tabi hayat görüşünü, inancını, karakterini. Burada, bu blogda çok farklı insanlarla iletişim kurmaya çalışarak farklı perspektiflerden bir ülkeyi tanımayı kendisine iş edinmiş bir insanın gözlemleri ve deneyimleri var. Şimdiye kadar söylenen romantik ifadeleri ve gereğinden fazla merhamet içeren bir bakış açısını yinelemeyen, yaşadığı olumsuz tecrübeleri de olumlu tecrübeler gibi olduğu şekilde aktaran bir insanın sözleri var.